cách xác định ngôi kể: Khám phá kỹ thuật chuyển đổi ngôi kể và cách nhận biết hiệu quả trong tác phẩm hiện đại

Trong xu hướng sáng tác văn học hiện đại, kỹ thuật chuyển đổi ngôi kể thường được sử dụng nhằm tạo hiệu quả nghệ thuật độc đáo và gây bất ngờ cho người đọc. Cách xác định ngôi kể trong trường hợp này đòi hỏi sự nhạy bén bởi tác giả có thể đổi từ ngôi thứ nhất sang ngôi thứ ba hoặc ngược lại ngay trong cùng một tác phẩm hoặc thậm chí trong cùng một đoạn. Chuyển đổi này giúp mở rộng góc nhìn, bổ sung nhiều chiều sâu cho câu chuyện bằng cách đa dạng hóa cách phản ánh sự việc và cảm xúc nhân vật. Để nhận biết kỹ thuật này, người đọc cần quan sát sự thay đổi các đại từ nhân xưng xuất hiện, cách chia động từ tương ứng và chuyển hướng liền mạch trong mạch kể chuyện. Đồng thời, việc phân tích vai trò cũng như chức năng của từng ngôi kể trong đoạn văn giúp phát hiện điểm chuyển đổi chính xác, từ đó hiểu được mục đích nghệ thuật mà tác giả muốn hướng tới. Kỹ thuật kể chuyện này không chỉ giúp nâng cao giá trị biểu đạt mà còn đòi hỏi người đọc có kinh nghiệm để nắm bắt kịp thời và chuẩn xác. Việc hiểu sâu sắc về cách xác định ngôi kể khi có chuyển đổi góp phần làm giàu trải nghiệm đọc, cảm nhận được phong cách sáng tạo đa dạng trong văn học đương đại. Người kể không phải chỉ kể chuyện (miêu tả những gì “tôi thấy”) mà còn kể tâm trạng (miêu tả những gì “tôi cảm”, “tôi nghĩ”). Do đó, nó luôn luôn sống động. Kể và suy ngẫm, kể và tự ý thức, kể và độc thoại là những biểu hiện đặc biệt của cách kể chuyện. Trong các kiểu ngôi kể của văn học hiện đại, ngôi kể hạn chế và ngôi kể toàn tri là hai hình thức phổ biến và khác biệt rõ ràng trong cách tiếp cận người đọc và hướng phát triển cốt truyện. Ngôi kể toàn tri có người kể đứng ngoài câu chuyện, nắm bắt mọi sự việc, mọi suy nghĩ, cảm xúc của tất cả nhân vật, từ đó cung cấp cái nhìn bao quát, khách quan. Trong khi đó, ngôi kể hạn chế chỉ theo sát góc nhìn của một hoặc một số nhân vật nhất định, không tiết lộ toàn bộ thông tin mà tạo ra hiệu ứng giới hạn biết về sự vật. Cách xác định ngôi kể trong trường hợp này cần sự tinh tế khi quan sát ngữ cảnh không chỉ qua đại từ nhân xưng mà còn qua phạm vi thông tin được cung cấp và khả năng truy cập tâm lý nhân vật. Khi ngôi kể là ngôi toàn tri, người đọc thường cảm thấy được dẫn dắt bởi một giọng điệu thông thái, thậm chí có thể phán xét; còn với ngôi kể hạn chế, cảm xúc và quan điểm của nhân vật được đặt lên hàng đầu, làm câu chuyện trở nên gần gũi và chân thực hơn. Việc nhận diện đúng ngôi kể cũng giúp người đọc hiểu được cách tác giả lựa chọn góc nhìn nhằm xây dựng độ kịch tính và chiều sâu tâm lý trong cốt truyện, từ đó cảm nhận được hướng đi sáng tạo của tác phẩm một cách sắc nét và chính xác hơn. Bài viết Ngôi kể trong văn tự sự chi tiết nhất đầy đủ lý thuyết, bài tập có lời giải chi tiết giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Ngôi kể trong văn tự sự.