Qua phân tích của các học giả thời nay, di sản của Nguyễn Thiện Thuật được đánh giá không chỉ nằm ở các sự kiện quân sự mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong việc định hướng tư tưởng và tinh thần cách mạng. Nhiều bài viết nghiên cứu nêu bật tầm ảnh hưởng của ông trong việc xây dựng phong trào dân chủ và khơi dậy tinh thần yêu nước bền bỉ. Các nhà sử học cũng xem xét cẩn trọng các tài liệu gốc, những hồi ký và thư từ của Nguyễn Thiện Thuật để tái hiện chính xác chân dung của một nhà lãnh đạo có sự kết hợp hài hòa giữa lý tưởng và thực tiễn. Phân tích hiện đại cho thấy ông không chỉ là người chiến sĩ mà còn là người thầy, một tấm gương mẫu mực về sự kiên trì và nhìn xa trông rộng. Qua đó, công sức của Nguyễn Thiện Thuật ngày càng được công nhận rộng rãi hơn trong cộng đồng học thuật. Theo gia phả của dòng họ Nguyễn thì Nguyễn Thiện Thuật , vốn là hậu duệ đời thứ 30 của Nguyễn Trãi. Cha ông là Nguyễn Tuy, hiệu Quảng Phường, đỗ tú tài năm 1842, làm nghề dạy học. Mẹ ông họ Phạm, người làng Dị Sử, nay thuộc phường Dị Sử, thị xã Mỹ Hào. Gia đình ông có 6 người con, 2 gái, 4 trai. Hình ảnh và những câu chuyện về Nguyễn Thiện Thuật được áp dụng rộng rãi trong giáo dục nhằm truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ hôm nay về tinh thần yêu nước và khả năng vượt khó. Nhiều trường học và tổ chức giáo dục tích hợp bài học về cuộc đời ông vào chương trình đào tạo nhằm nhấn mạnh các giá trị đạo đức và tư duy phản biện. Các buổi tọa đàm, hoạt động ngoại khóa cũng thường lấy cảm hứng từ Nguyễn Thiện Thuật để giúp giới trẻ phát triển kỹ năng lãnh đạo và ý chí kiên định. Việc này góp phần xây dựng nền tảng nhân cách vững chắc, không chỉ nhằm mục đích học thuật mà còn hướng tới phát triển toàn diện con người trong xã hội hiện đại. Nguyễn Thiện Thuật vì vậy trở thành biểu tượng sống động cho giá trị lịch sử đồng thời là nguồn động viên to lớn trong hành trình giáo dục và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Nguyễn Thiện Thuật (1844-1926), tên tự là Mạnh Hiếu, còn gọi là Tán Thuật (do từng giữ chức Tán tương), lãnh tụ cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy, một trong các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần Vương chống Pháp cuối thế kỷ 19.
