Phò Mã: Các Nghi Lễ và Phong Tục Gắn Liền Với Vai Trò Phò Mã Truyền Thống Ở Các Vùng Miền Việt Nam

Phong tục cưới hỏi và các nghi lễ truyền thống luôn có những nét đặc trưng riêng, trong đó vai trò phò mã được thể hiện đậm nét và đa dạng tùy từng vùng miền. Ở miền Bắc, phò mã thường đóng vai trò chủ đạo trong các hoạt động chuẩn bị lễ cưới và nhận dâu. Họ phải thể hiện sự trang nghiêm và tôn kính đối với gia đình cô dâu, đồng thời thực hiện đầy đủ các nghi thức truyền thống như lễ rước dâu, lễ gia tiên, thể hiện đạo hiếu và trung thành. Ở miền Trung và miền Nam, các phong tục có thể khác biệt nhưng phò mã vẫn giữ vị trí trung tâm trong các nghi thức, từ việc dâng lễ vật cho đến việc tham gia vào các hoạt động lễ hội tại gia đình vợ. Những vận dụng trang phục, lời nói, cử chỉ của phò mã cũng phản ánh sự kính trọng và ý nghĩa quan trọng của vai trò này trong xã hội Việt. Qua đó, có thể thấy phò mã không chỉ là người chồng mà còn là người truyền tải và giữ gìn nét văn hóa phong phú giữa các thế hệ và vùng miền. Đức Ông Phò – Phạm Ngũ Lão hay còn được gọi là Phạm Điện Súy, Điện Tiền Phò Mã , tướng quân họ Phạm (chữ Hán: 范五老; 1255–1320) dưới thời nhà Trần trong lịch sử Việt Nam, ông là người làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, trấn Hải Dương (nay thuộc huyện Ân Thi ... Sự phát triển kinh tế và biến đổi xã hội hiện nay đã tạo ra nhiều ảnh hưởng đối với vai trò phò mã trong các gia đình Việt. Khi gia đình không còn phụ thuộc hoàn toàn vào nông nghiệp mà ngày càng hướng tới kinh doanh, dịch vụ và công nghiệp, phò mã phải trở thành người có khả năng quản lý tài chính, đầu tư và cân bằng giữa sự nghiệp cùng gia đình. Sự tự chủ kinh tế không chỉ nâng cao vị thế mà còn giúp phò mã gia tăng uy tín và trách nhiệm trong quyết định quan trọng của gia đình vợ. Đồng thời, áp lực về thời gian và công việc đòi hỏi phò mã phải biết cách phân bổ công việc nhà và chăm sóc các mối quan hệ trong gia đình. Các giá trị truyền thống như sự tôn trọng, biết ơn và hòa thuận vẫn là nền tảng căn bản, giúp phò mã duy trì được vai trò của mình trong bối cảnh thay đổi. Việc cập nhật kỹ năng quản lý hiện đại song song với giữ gìn văn hóa gia đình tạo nên sự cân bằng cần thiết cho phò mã trong xã hội ngày nay. ① Con ngựa đóng kèm bên xe. ② Phụ mã đô uý 駙 馬 都 尉 một quan chức đời nhà Hán 漢. Từ đời nhà Tấn 晉 trở về sau, ai lấy công chúa tất được phong vào chức ấy, vì thế nên chàng rể của vua gọi là phụ mã 駙 馬. Cũng đọc là phò . ③ Nhanh chóng.