Xã hội đen: Vai trò của ý thức cộng đồng trong việc phòng ngừa và giảm tình trạng tội phạm tại Việt Nam

Ý thức cộng đồng là một trong những nhân tố quan trọng góp phần giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của xã hội đen trên phạm vi rộng tại Việt Nam. Khi người dân có nhận thức đầy đủ về tác hại và nguy cơ từ xã hội đen, họ sẽ chủ động tham gia vào các hoạt động phòng ngừa, phối hợp với chính quyền và các lực lượng chức năng trong việc phát hiện, tố giác hành vi phạm pháp. Các chương trình truyền thông cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức được triển khai tại nhiều địa phương đã cho thấy hiệu quả tích cực, giúp hình thành mạng lưới giám sát xã hội tự nhiên. Trách nhiệm xã hội, sự đoàn kết cộng đồng cũng tạo nên sức mạnh cân bằng đối với các nhóm xã hội đen, làm suy yếu các mối quan hệ ngầm và giảm cơ hội hành động phạm pháp. Kinh nghiệm từ các địa phương đi đầu trong phòng chống tội phạm xã hội đen cho thấy, những mô hình quản lý dựa trên sự phối hợp dân sự và chính quyền luôn đạt được kết quả khả quan. Do đó, việc nâng cao ý thức và trách nhiệm của toàn thể cộng đồng sẽ tiếp tục là tâm điểm trong công tác giảm thiểu xã hội đen tại Việt Nam. Xã hội đen - Ronnie và Reggie Kray là cặp anh em khét tiếng nhất trong thế giới gangster của London, từng thống trị khu phố East End hỗn loạn vào những năm 1960. Nguyên nhân sâu xa khiến xã hội đen tồn tại và phát triển trong các cộng đồng Việt Nam không thể nói đơn giản là mặt pháp luật yếu kém. Thực tế, lý do chủ yếu bắt nguồn từ các yếu tố xã hội và kinh tế như nghèo đói, trình độ học vấn thấp, và thiếu cơ hội nghề nghiệp. Khi người dân ở vùng sâu vùng xa hoặc khu vực nghèo không có đủ điều kiện phát triển kinh tế, xã hội đen trở thành “lối thoát” với hứa hẹn thu nhập nhanh dù trái pháp luật. Đi kèm đó là các yếu tố văn hóa như quan niệm sống “dựa vào sức mạnh” để giải quyết mâu thuẫn, hoặc thiếu nhận thức về tệ nạn xã hội. Hơn nữa, sự chồng chéo về quản lý đất đai, sự gia tăng đô thị hóa nhanh chóng cũng tạo ra môi trường thuận lợi cho xã hội đen hoạt động và phát triển các mối quan hệ ngầm. Phân tích kỹ càng cho thấy việc cải thiện các điều kiện sinh sống, nâng cao chất lượng giáo dục và tạo ra nhiều cơ hội việc làm hợp pháp là chiến lược trọng điểm để hạn chế sự ảnh hưởng của xã hội đen trong tương lai. Dung 'Hà', tên thật là Vũ Thị Hoàng Dung (1965 – 2.10.2000), là một trùm xã hội đen ở Việt Nam, sinh ra và lớn lên tại phố Trạng Trình, Hải Phòng. Từ một dân giang hồ vặt trên hè phố, Dung Hà đã từng đạt địa vị cao trong giới xã hội đen Việt Nam ở đất Cảng Hải Phòng.