Đường sắt đô thị tại Việt Nam: Giải pháp tối ưu cho giao thông đô thị phát triển bền vững và hiệu quả

Hiện nay, đường sắt đô thị trở thành lựa chọn hàng đầu để cải thiện hạ tầng giao thông ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Việc phát triển hệ thống đường sắt đô thị không chỉ giúp giảm tải áp lực giao thông trên đường bộ mà còn tạo ra phương tiện vận chuyển nhanh chóng, an toàn và thân thiện với môi trường. Đường sắt đô thị được thiết kế với các tuyến tàu chạy ngầm hoặc trên cao, giúp tiết kiệm diện tích đất và hạn chế ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị. Bên cạnh đó, hiệu quả kinh tế cũng được nâng cao nhờ khả năng vận chuyển số lượng lớn hành khách trong thời gian ngắn, đặc biệt trong giờ cao điểm. Đường sắt đô thị còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm ô nhiễm không khí và tiếng ồn, tạo nên môi trường sống trong lành hơn. Để khai thác hiệu quả, cơ sở hạ tầng đường sắt đô thị cần được đầu tư đồng bộ, kết nối thuận tiện với các phương tiện giao thông khác như xe buýt, xe đạp công cộng. Qua đó, đường sắt đô thị không chỉ là phương tiện vận chuyển mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội bền vững cho các đô thị hiện đại ở Việt Nam. Việc xây dựng đường sắt đô thị nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, giải quyết ùn tắc, giảm ô nhiễm, thúc đẩy tăng trưởng hai con số tại Hà Nội và TP.HCM. Trong quá trình phát triển đường sắt đô thị tại Việt Nam, việc áp dụng công nghệ mới đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và đảm bảo an toàn cho vận hành hệ thống. Những công nghệ tiên tiến như hệ thống tín hiệu tự động (CBTC – Communication-Based Train Control) giúp kiểm soát khoảng cách giữa các đoàn tàu chặt chẽ hơn, tăng mật độ chạy tàu trên cùng tuyến đường mà vẫn đảm bảo an toàn. Ngoài ra, các cảm biến và phần mềm phân tích dữ liệu vận hành được tích hợp giúp nhận diện sự cố nhanh chóng, giảm thiểu rủi ro và tăng tính ổn định trong khai thác. Công nghệ giám sát thông minh cũng hỗ trợ kiểm tra và bảo trì thiết bị đường ray, toa tàu nhằm nâng cao tuổi thọ và hiệu quả vận hành. Việc ứng dụng các giải pháp về năng lượng xanh như sử dụng điện năng tái tạo càng làm tăng tính thân thiện với môi trường của hệ thống đường sắt đô thị. Nhờ sự kết hợp của công nghệ hiện đại, tuyến đường sắt đô thị tại các thành phố lớn ngày càng thể hiện ưu thế vượt trội về cả chất lượng dịch vụ vận chuyển lẫn an toàn cho hành khách. Kinhtedothi – Đây là thông tin được ông Nguyễn Duy Thạch, Giám đốc Ban Chuẩn bị Đầu tư - Ban Quản lý Đường sắt đô thị cung cấp tại hội nghị “Lãnh đạo TP Hồ Chí Minh gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài” năm 2025, vào ngày 30/10.